SÖZLEŞMENİN GEÇERLİLİĞİ İÇİN BÜTÜN SAYFALARININ İMZALANMASININ ZORUNLU OLUP OLMADIĞI SORUNU

Gerek Türk Borçlar Kanunu gerekse başka bir kanunda sözleşmenin tüm sayfalarının imzalanması gerekip gerekmediği veya sözleşmenin hangi kısmının imzalanması gerektiği konusunda açık bir hüküm yoktur. Bu nedenle konu hakkında Yargıtay kararlarının irdelenmesi gerekir. 

Yargıtay'ın görüşüne göre sözleşmenin geçerli olabilmesi için kural olarak her sayfasının imza altına alınmasına gerek bulunmamaktadır. Sözleşmenin tamamını kapsayacak şekilde son sayfaya imza atılması yeterlidir. Ancak bu kuralın geçerli olabilmesi için imzalanan sayfa ile sözleşmeye ait olduğu iddia edilen diğer sayfalar arasında mantıksal, içeriksel ve fiziksel bağlantı bulunmalıdır. (Belirtmek gerekir ki Yargıtay 19. Hukuk Dairesi, 2014/5099 Esas ve 2014/7157 Karar sayılı ilamında sözleşmenin ilk sayfasına imza atılıp kalanına atılmamasının, sözleşmenin kalanının kapsama alınmaması sonucunu doğuracağına hükmetmiştir.)

Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2015/11358 Esas ve 2017/2881 Karar sayılı ilamında konuyu şu şekilde ele almıştır:

‘’Yargıtay uygulaması ve öğretide, tacirler arasında düzenlenmiş olsa bile birden çok sayfadan oluşan yazılı sözleşmelerin devam eden sayfalarının taraflarca imzalanması veya paraf edilmesi zorunluluğu kabul edilmemektedir. Borçlar Kanunu'nda da bu yolda bir hüküm bulunmamaktadır.

Ancak, sözleşme metninin birden çok sayfadan oluşması halinde her sayfanın imzalanması zorunlu değil ise de, metin içerik, anlam ve devam eden maddeler ile başlıkları bakımından mantıksal sıralama ( silsile ) ve bütünlük taşımalıdır.’’

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi de 2014/8379 Esas ve 2014/13968 Karar sayılı ilamında sözleşmenin her sayfasının imza altına alınmasının zorunlu olmadığı görüşünü benimsemiştir:

‘’ Gerek davacı tarafından takip dayanağı yapılan, gerek davalı tarafından ibraz edilen, gerekse mahkemece Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş.'den getirtilen kira sözleşmesinin son sayfasında tarafların imzası bulunmakta olup kira sözleşmesinin her sayfasının imzalanması zorunlu değildir.’’

Yargıtay kararlarındaki görüş bu şekilde olmakla birlikte birkaç ihtimalin göz önünde bulundurulması gerekmektedir.

Birincisi: Sözleşmelerin imza bulunmayan sayfalarının taraflarca değiştirilmesi ihtimalidir. Örneğin dört sayfadan oluşan ve son sayfası imzalanan sözleşmenin 2. sayfasında cezai şart olduğu varsayalım. Bu sözleşmenin son sayfası imzalı birer suretinin taraflara verildiğini düşünelim. Daha sonra taraflardan birinin –geri kalan bütün sayfaları koruyarak- yalnızca cezai şart miktarını değiştirdiği düşünelim (sözleşmeler genellikle bilgisayar ortamında hazırlandığından bu oldukça kolaydır). Bu durumda ortada yalnızca cezai şart miktarı farklı iki ayrı sözleşme bulunacaktır. Olası bir uyuşmazlıkla mahkemenin hangi tutara itibar edeceğini kestirmek mümkün olamayabilir.

İkincisi: Türk Ticaret Kanunu’nun Ticari Hükümler başlıklı 1. Maddesi ticari işlere uygulanacak hukuk konusunda şu düzenlemeyi getirmiştir:

‘’Türk Ticaret Kanunu, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun ayrılmaz bir parçasıdır. Bu Kanundaki hükümlerle, bir ticari işletmeyi ilgilendiren işlem ve fiillere ilişkin diğer kanunlarda yazılı özel hükümler, ticari hükümlerdir.

Mahkeme, hakkında ticari bir hüküm bulunmayan ticari işlerde, ticari örf ve âdete, bu da yoksa genel hükümlere göre karar verir.’’

Maddenin ikinci fıkrasına göre hakkında hüküm bulunmayan ticari işlerde ticari örf ve âdete itibar edileceği belirtilmiştir. Yukarıdaki açıklamalarda belirtildiği üzere imzanın hangi sayfalara atılacağı konusunda hüküm bulunmamaktadır. Bu durumda her ne kadar Yargıtay kararlarında, tacirler arasındaki sözleşmeler de dahil olmak üzere, bütünlük olduğu sürece sözleşmenin sonuna atılan imzanın hepsini kapsayacağı belirtilmiş ise de günümüzde özellikle ticari işlerde örf ve adet sözleşmenin her sayfasının imzalanması yönündedir. Buna göre taraflardan birinin yukarıdaki kanun maddesine dayanarak ve bu maddede hukuki kaynak olarak belirtilen ticari örf ve âdete göre sözleşmenin her sayfasının imzalanması gerektiği, aksi takdirde imzalanmayan sayfaların geçersiz olduğunu iddia etmesi söz konusu olabilir.

Sonuç olarak; mevcut durumda, sözleşmenin sayfaları arasında bütünlük olması şartıyla, sadece son sayfasının imzalanmasında sakınca görünmemekle beraber mevcut riskler karşısında koruyuculuğu da sorgulanabilir. Bu nedenle sözleşmenin bütün sayfalarının (mümkünse altlarında sayfa numarası belirtilmeli ve sözleşmenin sonunda sözleşmenin kaç sayfa olduğu yazılmalı)  imzalanmasında fayda bulunmaktadır.

Av. Kerem ÖLMEZ

Görüş ve düşüncelerinizi yorum kısmına bırakabilirsiniz.